De essentie van het stedenbouwkundig plan De Plantage van Diemen is de structuur van groene openbare ruimtes die een sterke binding met het centrum en het landschap rondom heeft. Die structuur bestaat uit een verzameling van zeven verschillende woonbuurten met een grote verscheidenheid aan woonvormen. Tegelijkertijd is de architectonische uitwerking gebaseerd op een samenhangend idee. Iedere buurt ontleent zijn verkavelingsvorm en zijn woonprogramma aan de context; elke buurt heeft een onlosmakelijke plaats in de structuur van groene ruimten. De woonwensen van beoogde bewonersgroepen zijn vertaald in een omgeving, een buurt, en vervolgens in gebouwsoorten en woningtypen. Samen vormen zij de bouwstenen van de verscheidenheid in het plan. Dat heeft geleid tot zowel samenhang als differentiatie in het uiteindelijke resultaat.

Binnen de buurten bestaat een zekere flexibiliteit bij de uitwerking, zodat – in dit langdurige proces – op veranderende marktomstandigheden kan worden ingespeeld. De consequente uitwerking van de openbare ruimten bindt alle verschillende buurten aan elkaar en maakt van de gehele Plantage een eenheid. Daarnaast zijn voor de architectonische uitwerking in het Beeldkwaliteitsplan spelregels geformuleerd waarmee de gewenste karakteristieken zijn beschreven en geïllustreerd. Het stedenbouwkundig plan en het beeldkwaliteitsplan vormen zo een helder kader voor ruimtelijke ontwikkelingen in plaats van een lijst van dwingende voorwaarden.

De naam van het stedenbouwkundige plan, Plantage van Diemen, verwijst naar de ambitie een structuur van groene openbare ruimtes te realiseren, als een collectie van openbare tuinen. Ook refereert het aan tramlijn 9. Deze voert vanuit Amsterdam Centrum langs historische plantages die tot op de dag van vandaag geliefd zijn als groene woongebieden, tot aan haar nieuwe eindpunt: een Plantage voor Diemen.